بزرگداشت هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادرسال1404

بزرگداشت هفته جهانی ترویج تغذیه با شیر مادرسال1404

*شعار سال : حمایت از شیر مادر اولویت امروز، سلامت فردا *

شیر مادر نمونه ای از ارتباطات عمیق بین سلامت انسان و اکوسیستم می باشد زیرا غذایی طبیعی و تجدید پذیر و از لحاظ زیست محیطی ایمن و سبز است. تولید و عرضه آن به شیرخوار به عنوان مصرف کننده، بدون نیاز به بسته بندی و بدور از آلودگی و تولید زباله است.

همچنین تغذیه با شیر مادر بهترین و کامل ترین غذا در دو سال اول زندگی شیرخوار است و مزایای بی شمار برای  شیرخوار (وجود آنتی بادی ها ، پیشگیری از عفونت های گوش، د ستگاه تنفسی و ا سهال ، بیماری آ سم ، پیشگیری از پوسیدگی دندان

و ناهنجاری فک،  افزایش هوش کودک و.. )و  برای مادر (کاهش خطر ابتلا به سرطان و..) را دارد.  

1000 روز اول زندگی از زمان تشکیل نطفه تا دو سالگی کودک، فر صت  طلایی برای ر شد و کسب مهارت های کلیدی  کودک است و در واقع اساس تکامل انسان در این دوران شکل می گیرد. بنابراین تدوین و اجرای سیاست هایی که تغذیه مطلوب شیرخواران و کودکان را حفظ ، ترویج و حمایت می کند باید شامل تامین امنیت غذایی برای تمام زنان باردار و شیرده باشد. بعلاوه شیر مادر امنیت غذایی را برای  شیرخواران از آغاز زندگی فراهم کرده و به چرخه اقتصاد کل خانواده نیز کمک میکند . 

در تو صیه های دینی و مذهبی نیز از جمله در قران کریم در سوره  بقره آیه ۲۳۳، همچنین بحارالانوار، و سائل الشیعه، فروع کافی، تفسیر نمونه، المیزان و … به   اهمیت شیر مادر تاکید شده است.  

به طور کلی اکثریت قریب به اتفاق مادران، با توجه به بستر فرهنگی جامعه ایرانی، وجود سیا ست ها و د ستورالعمل های کشوری در راستای ترویج   تغذیه با شیرمادر، برای تغذیه شیرخوار خود شیر مادر را انتخاب می کنند . 

تغذیه در 1000 روز اول زندگی فرصتی بی بازگشت :

1000 روز اول عمر که شامل  9 ماه زندگی داخل رحمی  و 2 سال اول زندگی کودک است ، دوره ای حساس و کلیدی شناخته می شود و نقش بی نظیری در آینده فرد و جامعه دارد .در این 1000 روز تخمک لقاح یافته ،تبدیل به انسانی می شود که بیش از 70 درصد رشد مغزی ، 40 درصد رشد قدی  و 25 درصد  رشد وزنی خود را به دست آورده است .این 1000 روز فرصت بی نظیری برای آینده سالم تر  و شکوفا تر عرضه می کند که در هیچ مرحله دیگری از زندگی تکرار نخواهد شد.حاکمیت ،جامعه و خانواده در هیچ مرحله دیگری از زندگی اینقدر فرصت نخواهدداشت تا برای آینده سرمایه گذاری کنند.

تغذیه مناسب در این 1000 روز تاثیر عمیقی بر توانایی کودک برای رشد،یادگیری و غلبه بر فقر دارد که می تواند سلامت، ثبات،رفاه و موفقیت جامعه را در درازمدت تامین کند. 

مزایای تغذیه با شیر مادر:

بعضی از مزایای تغذیه با شیر مادر به شرح زیر بیان می گردد:

تغذیه با شیر مادر موجب ارتباط عاطفی روانی و تکامل عصبی بیشتر می شود و پیامدهای فرهنگی اجتماعی مهمی دارد .بزهکاری واضطراب و اختلالات عصبی در این کودکان کمتر و ارتباط عاطفی آنان در بزرگسالی متعادل تر و پایدارتر است .تغذیه با شیر مادر از کودک آزاری نیز جلوگییری می کند .

اثر محافظتی شیر مادر در برابر بیماری های قلبی ،عروقی:

تغذیه با شیر مادر بخصوص تغذیه انحصاری با شیر مادر در 6 ماه اول زندگی ،با سطح پایین تر کلسترول خون در آینده همراه است ،در بزرگسالی فشارخون سیستولیک و دیاستولیک کمتری نسبت به شیرمصنوعی خواران داردو در نتیجه با کاهش مرگ و میر در اثر بیماری های عروق کرونر قلب همراه است .

اثر محافظتی شیر مادر در برابر دیابت :

کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند در بزرگسالی سطح گلوکز خون پایین تری دارند. تغذیه انحصاری با شیر مادر عامل محافظت کننده مستقل در برابر دیابت نوع 1 و2 است .احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 در شیرخوارانی که 6 ماه بطور انحصاری با شیر مادر نغذیه نمی شوند 40 درصد بیشتر است .

اثر محافظتی شیر مادر در برابر چاقی و اضافه وزن :

در صورت عدم تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت 6 ماه، احتمال ابتلا به اضافه وزن و چاقی آنان 25 درصد است .

اثر محافظتی شیر مادر در برابر اوتیسم :

عدم تغذیه با شیر مادر خطر ابتلا به اوتیسم را 5/2 برابر افزایش می دهد .

اثر محافظتی شیر مادر در برابرعفونت های تنفسی ،گوش و آسم و آلرژی :

عدم تغذیه انحصاری با شیر مادر خطر ابتلا به پنومونی و عفونت دستگاه تنفسی را 4  برابر و عفونت مکرر گوش را  2 برابر افزایش می دهد .همچنین احتمال بستری شدن شیرمصنوعی خواران در بیمارستان به خاطر آسم ،عفونتهای تنفسی و پنومونی تا حدود 25 درصد بیشتر است .

بهره وری و اشتغال زنان :

اشتغال زنان بدون حمایت های لازم منجر به کاهش میزان تغذیه با شیر مادر و تمام پیامدهای شناخته شده مرتبط با سلامت     می شود . هر 1 ماه که به مرخصی زایمان مادران (همراه با پرداخت  حقوق )اضافه می شود، میزان مرگ نوزاد 13 درصد کاهش می یابد (بر اساس یافته های بررسی انجام شده در کشورهای با درامد پایین و متوسط ).سیاست های مرخصی زایمان در افزایش تغذیه انحصاری با شیر مادر موثرند .

برخی از دلایلی که مادران به شیردهی تمایل ندارند عبارتند از :

- شیوه های تهاجمی بازاریابی جانشین شونده های شیر مادر 

- عدم حمایت های از سوی دوستان /خانواده/جامعه

-نگرش فرهنگی جامعه

-حضور تعداد بیشتری از زنان در نیروی کار 

اکرم عابدینی- کارشناس سلامت کودکان

شبکه بهداشت و درمان شهرستان لنجان